Strategiczny hub
Singapur to mikropaństwo położone w Azji Południowo-Wschodniej zamieszkiwane przez 5,5 mln osób. Z uwagi na strategiczne położenie, wiele zagranicznych firm prowadzących działalność w tej części świata wybrało go na swoje centrum regionalne. Singapur jest jednym z największych centrów finansowych. W 2022 roku został sklasyfikowany na 6. miejscu w „Indeksie światowych centrów finansowych” („Global Financial Centres Index„) za Nowym Jorkiem, Londynem, Hongkongiem, Szanghajem i Los Angeles.
Singapur, jako kraj o dynamicznie rozwijającej się gospodarce, odgrywa kluczową rolę w napędzaniu wzrostu Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (Association of Southeast Asian Nations, ASEAN). W 2021 roku produkt krajowy brutto Singapuru wyniósł 396,9 mld dolarów (72 794 dolarów per capita). Jeśli chodzi o strukturę PKB, usługi stanowią 73,57% PKB, przemysł – 26,4%, a rolnictwo – 0,03%. Z kolei jeśli chodzi o środowisko biznesowe, 99% firm (296 000) stanowią małe lub średnie przedsiębiorstwa.
Siła robocza Singapuru jest uważana za jedną z najbardziej wykwalifikowanych na świecie. Głównymi sektorami gospodarki są przemysł teleinformatyczny, finansowy i chemiczny. Singapur jest ważnym ośrodkiem handlu w skali globalnej i regionalnej. Jako kraj nieposiadający surowców naturalnych, jest silnie uzależniony od importu, zwłaszcza jeśli chodzi o elektronikę, paliwa i farmaceutyki. W 2021 roku wartość singapurskiego eksportu wyniosła 457,1 mld dolarów, a importu – 406,3 mld dolarów.
Ludność Singapuru
Ludność Singapuru liczy 5,5 mln osób. Singapur jest bardzo zróżnicowanym etnicznie krajem, w którym obowiązują cztery języki urzędowe: mandaryński, angielski, malajski i tamilski. Osoby pochodzenia chińskiego stanowią 75,7% społeczeństwa, osoby pochodzenia malajskiego – 15,2%, a osoby pochodzenia hinduskiego – 7,5%.
Singapur jest krajem zróżnicowanym religijnie. Około 40% ludności stanowią buddyści lub taoiści, a około 20% chrześcijanie. Kolejne dwie największe grupy to wyznawcy islamu i hinduizmu, którzy stanowią odpowiednio 14% i 5% populacji. Przedsiębiorcy z branży spożywczej i kosmetycznej powinni zwrócić na to szczególną uwagę, gdyż eksport niektórych produktów do Singapuru może wymagać od importerów uzyskania certyfikatów halal.
Singapur przechodzi zmiany demograficzne podobne do zmian w innych krajach azjatyckich. Ludność Singapuru szybko się starzeje, przy niskim wskaźniku dzietności i dłuższej średniej długości życia. Odsetek obywateli w wieku 65 lat lub więcej wzrósł z 11,1% w 2012 roku do 18,4% w 2022 roku. Oznacza to, że w najbliższych latach należy spodziewać się wzrostu inwestycji w sektor opieki zdrowotnej i rozwoju rynku sprzętu medycznego, w tym innowacyjnych rozwiązań z obszaru agetech, czyli technologii poprawiających jakość życia seniorów.
Centrum logistyczne
Singapur jest kluczowym węzłem żeglugowym w Azji Wschodniej. Port miejski w Singapurze jest drugim najbardziej ruchliwym portem świata po Szanghaju. Każdego roku statki zawijają do niego około 130 000 razy. W porcie znajdują się obecnie 84 przystanie kontenerowe. W 2020 roku odnotował przepustowość na poziomie 37,5 mln TEU. Singapurski port zapewnia połączenia handlowe z 600 portami w 123 krajach. Jest on także jednym z największych na świecie portów do bunkrowania statków.
Singapur jest kluczowym portem morskiej części Nowego Jedwabnego Szlaku tworzonego przez Chiny oraz wielu regionalnych szlaków morskich, w tym między Chinami, Australią i Europą. Szansą może być także ciesząca się coraz większą popularnością Północna Droga Morska, czyli sezonowy szlak żeglugowy w rosyjskiej Arktyce. Singapurskie firmy mogą zaangażować się w projekty, takie jak produkcja lodołamaczy i sprzętu potrzebnego do wydobycia ropy i gazu w regionie arktycznym.
Z drugiej jednak strony, Północna Droga Morska może sprawić, że ruch morski do Singapuru zmniejszy się. Powoli narasta także konkurencja ze strony portów chińskich. Dlatego też władze inwestują w infrastrukturę, taką jak megaport Tuas, by zwiększyć konkurencyjność Singapuru. To część „Map transformacji przemysłu” („Industry Transformation Maps„), czyli strategii zakładającej zwiększenie innowacyjności i produktywności singapurskiej gospodarki.
Handel międzynarodowy
Singapur jest 14. największym eksporterem i 15. największym importerem na świecie. W ostatnich latach eksport przeważa nad importem. W związku z „Narodową strategią wodorową” („Singapore’s National Hydrogen Strategy„) można spodziewać się wzrostu wymiany handlowej w obszarze zielonej energetyki. Głównymi partnerami handlowymi Singapuru są Chiny, Hongkong, Malezja, USA, Indonezja, Korea Południowa, Japonia, Wietnam, Tajlandia i Australia.
Największą grupę importowanych towarów stanowią urządzenia elektryczne (33,9%), ropa naftowa i paliwa mineralne (18,6%), maszyny przemysłowe (14,7%), kamienie szlachetne i metale (5,3%), instrumenty precyzyjne (3,63%), chemia organiczna (2,21%), tworzywa sztuczne (2,04%), produkty chemiczne (1,33%) i samoloty (1,23%). Kolejne pozycje zajmują m.in. kosmetyki, pojazdy silnikowe i części, środki farmaceutyczne i różne kategorie żywności.
Wśród najczęściej eksportowanych towarów są urządzenia elektryczne (36,5%), maszyny przemysłowe (15,1%), ropa naftowa i paliwa mineralne (10%), instrumenty precyzyjne (4,89%), kamienie szlachetne i metale (4,62%), tworzywa sztuczne (3,48%), chemia organiczna (3,01%), kosmetyki (2,27%) i farmaceutyki (2,25%). Na kolejnych miejscach są m.in. produkty chemiczne, gotowe produkty żywnościowe, samoloty, pojazdy silnikowe i części, artykuły z żelaza i stali.
Umowy handlowe
Singapur wynegocjował szereg porozumień handlowych. Zostały one zawarte zarówno z krajami, jak i stowarzyszeniami krajów.
Singapur podpisał umowy o wolnym handlu z następującymi krajami:
Australia
Chiny
Indie
Japonia
Jordania
Korea Południowa
Kostaryka
Nowa Zelandia
Panama
Peru
Sri Lanka
Stany Zjednoczone
Turcja
Wielka Brytania
Umowy ze stowarzyszeniami krajów:
Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN)
Unia Europejska (EU)
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA)
Rada Współpracy Zatoki Perskiej (GCC)
Kompleksowe i Progresywne Partnerstwo Transpacyficzne (CPTPP)
Regionalne Kompleksowe Partnerstwo Gospodarcze (RCEP)
Umowy zawarte przez ASEAN:
Australia i Nowa Zelandia (Strefa wolnego handlu między ASEAN, Australią i Nową Zelandią, AANZFTA)
Chiny (ACFTA)
Indie (AIFTA)
Japonia (AJCEP)
Korea Południowa (AKFTA)
Stosunki Singapur – Unia Europejska
W październiku 2018 roku Singapur i Unia Europejska zawały umowy o handlu i ochronie inwestycji. Singapur jest 16. największym partnerem handlowym UE i najważniejszym partnerem wśród krajów ASEAN. Bilans handlowy Unii Europejskiej jest dodatni. Singapur jest głównym celem europejskich inwestycji w Azji i trzecim co do wielkości, po Japonii i Hongkongu, inwestorem azjatyckim w UE.
Singapur odgrywa ważną rolę w działaniach firm europejskich, zarówno jako rynek docelowy, jak i pośredni, oferując możliwość ekspansji na inne rynki azjatyckie. W Singapurze zarejestrowanych jest ponad 14 000 europejskich firm. Wiele z nich wykorzystuje Singapur jako swoją regionalną siedzibę, centrum logistyczne lub dystrybucyjne dla regionu Azji Południowo-Wschodniej.
Szanse i wyzwania
Rynek Singapuru funkcjonuje w przejrzysty sposób. Działania administracyjne wobec zagranicznych przedsiębiorców są na ogół prowadzone sprawnie, a rozwinięta infrastruktura ułatwia dystrybucję towarów. Znajomość języka angielskiego jest powszechna, co ułatwia proces rejestracji firmy. Około 99% importowanych towarów nie podlega cłu, a jedynie 7% podatkowi od wartości dodanej (VAT). Wysoki podatek akcyzowy nakładany jest jednak na takie towary jak wino, napoje spirytusowe, wyroby tytoniowe, ropa naftowa i pojazdy silnikowe.
Bariery pozataryfowe obejmują ograniczenia i opłaty importowe, przepisy sanitarne i fitosanitarne. Wwóz niektórych towarów, zwłaszcza spożywczych, może wymagać posiadania licencji, zezwolenia lub wcześniejszego powiadomienia strony singapurskiej. Produkty, które muszą spełniać wymogi importowe to warzywa i owoce, żywe zwierzęta, mięso i produkty mięsne, chemikalia, paliwa, broń, diamenty, leki i produkty naftowe. Pełna lista towarów kontrolowanych dostępna jest na stronie internetowej singapurskiego urzędu celnego.
Istnieją także pewne produkty, których eksport do Singapuru jest zabroniony: zapalniczki w kształcie pistoletu, róg nosorożca, guma do żucia, fajerwerki i niektóre urządzenia telekomunikacyjne, takie jak odbiorniki skanujące, wojskowe urządzenia komunikacyjne, urządzenia do zmiany głosu w telefonie i urządzenia zagłuszające komunikację radiową.